Wanneer schaam ik mij?
Deze vraag stelde ik mijzelf al lezend in het boek ‘De kracht van kwetsbaarheid’ van Brene Brown.
Ik kan er niet omheen in te zien dat ik mij schaam wanneer ik tekeerga tegen mijn kinderen…
Alleen al de gedachte eraan, geeft mij een rotgevoel. Een gevoel waar ik graag ver weg van blijf. Het kost veel energie en levert niets op. Hoe harder ik dit gevoel van mij af probeer te schuiven, hoe pijnlijker het wordt. De struisvogel strategie blijkt niet te helpen. Wanneer ik mij ertegen verzet of het gevoel probeer te negeren, worden gevoelens van verdriet en teleurstelling alleen maar groter…
Voel jij ook het taboe om je schaamte uit te spreken? Herken jij diep van binnen ook het gevoel van schaamte?
Als het antwoord hierop ‘ja’ is, dan zit jouw schaamte ongetwijfeld in één van de 12 categorieën van schaamte, weergegeven in de figuur bovenaan deze blog. Loop ze maar eens langs.
Wat is schaamte eigenlijk?
Schaamte is het intens pijnlijke gevoel dat voortkomt uit de overtuiging dat we niet goed genoeg zijn en daarom geen liefde waard zijn en er niet bij horen.
Schaamte doet pijn: de emoties kunnen pijn doen en moeilijk in woorden te vangen zijn.
Schaamte is angst voor onverbondenheid. Terwijl de behoefte om erbij te horen een aangeboren behoefte is, die we allemaal hebben.
De 1-2-3 van schaamte!
Brene Brown noemt 3 kernpunten van schaamte, die bij mij voor opheldering en relativering zorgen, namelijk:
1. Schaamte kennen we allemaal!
Toch zeggen veel mensen dat zij geen schaamte hebben of herkennen en misschien willen zij dit ook graag geloven. Het tegendeel is echter waar, blijkt uit onderzoek.
2. We zijn allemaal bang om over schaamte te praten.
Schaamte verlaagt ons gevoel van eigenwaarde en het gevoel verbonden te zijn. Want schaamte staat haaks op in onze maatschappij populaire waarden als succes, erkenning en goedkeuring.
3. Hoe minder we echter over schaamte praten, hoe meer grip het op ons leven heeft.
Wanneer je woorden weet te geven aan de emoties die je voelt bij de schaamte die je hebt, zul je zien dat de schaamte direct verschrompelt. Erover praten helpt! Om werkelijk te kunnen leven moeten we door schaamte heen. Hiervoor is moed nodig, een belangrijke waarde die maakt dat we over onze schaamte durven te praten met anderen.
4 stappen naar schaamtebestendigheid
Ben je benieuwd wat je aan je schaamte kan doen? Je kan gelukkig schaamtebestendigheid opbouwen. Met behulp van wandelcoaching help ik mensen in 4 stappen toe naar schaamtebestendigheid :
1. Herken de signalen (in je lijf) en oorzaken van schaamte.
2. Stel je kritisch op: klopt het? Is de schaamte realistisch?
3. Zoek contact en deel je ervaring.
4. Spreek je schaamte uit. Praat over je gevoelens.
Deze strategie lijkt simpel, maar blijkt in de praktijk vaak een uitdaging. Ga maar na wat er gebeurt wanneer je wordt overvallen door pijnlijke emoties als gevolg van schaamte. Je wil ze niet voelen en bijna automatisch ga je over op ‘vechten of vluchten’. Het is ons limbisch systeem, het primitieve vecht- of vluchtgedeelte van onze hersenen, dat dan met je aan de haal gaat. Dit leidt natuurlijk niet tot verbondenheid.
Werken aan schaamtebestendigheid vergt dan ook oefening om heel bewust deze 4 stappen achtereenvolgens te zetten. Wil jij hieraan werken en zoek je iemand die je hier in vertrouwen bij kan ondersteunen? Ik help je graag.
Er is moed nodig om jezelf open en kwetsbaar op te stellen. In bovengenoemd boek van Brene Brown lees je aanmoedigende voorbeelden van mensen die hun kwetsbaarheid hebben leren omarmen en het levensgeluk dat hen dit heeft opgeleverd.
Laat je inspireren en stop je schaamte niet weg, maar praat erover. Jij bent niet de enige!